Ova pesma se peva već dva veka: U spomen Beogradu kojeg više nema

„Beogradski mali pijac potopila Sava,

beogradski mali pijac potopila Sava,

moju dragu, eto tako, zabolela glava,

moju dragu, eto tako, zabolela glava.

Preplivaću, preplivaću i Dunav i Savu,

preplivaću, preplivaću i Dunav i Savu,

da pronađem, da pronađem lekovitu travu,

da pronađem, eto tako, lekovitu travu,

da izlečim, da izlečim mojoj dragoj glavu,

da izlečim, eto tako, mojoj dragoj glavu.

Kad mi draga, kad mi draga na ramenu spava, da je nikad, eto tako, ne zaboli glava.“

(narodna)

Ovo je jedna od najlepših i najstarijih pesama o Beogradu. Pevala se i na dvoru Obrenovića i Karađorđevića, peva se i danas kao spomen Beogradu kojeg više nema.

– Tridesetih godina devetnaestog veka u Beogradu su postojale dve pijace: velika, koja se nalazila blizu tadašnjeg turskog groblja, gde je današnji Studentski trg, ispred Kapetan-Mišinog zdanja, i mala, u Savamali uz Savu – pričao je legendarni Mile Bogdanović, jedan od prvih pevača koji je na radiju proslavio pesmu „Beogradski mali pijac“.

– U toj Savamali, selu najbližem Beogradu, nastala je jedna ovako lepa i u svakom vremenu šmekerska pesma. Na tim brežuljcima na savskoj padini, oko današnje Vaznesenske crkve, bilo je i vinograda i voćnjaka. A dole, bliže Savi, bio je Savski sokak, današnja Karađorđeva ulica.

Tik uz Savu bila je i mala pijaca, na mestu gde se danas sustiču ulice Kraljevića Marka, Savska, Travnička, Hercegovačka. U turskom vaktu i zemanu mali pijac su zvali i bosanskim.

– Iz Bosne su Savom dopremane velike količine masla, pekmeza od šljiva, sirove kože, duvana, meda, luča, katrana, kao i brojni proizvodi za bakalske radnje.

-Jureći krpenjaču po Savamali, prvi put sam iz obližnje kafane čuo pesmu „Beogradski mali pijac“. To je prva pesma koju sam naučio da pevam još pre polaska u školu.

60-ih i 70-ih godina prošlog veka pesmu je proslavila i Mila Matić, u to vreme prva dama Skadarlije, koja je tu pesmu snimila i na ploči uz ansambl Svetomira Šešića.

Jednu od najslušanijih verzija pesme snimio je 1979. godine i Predrag Živković Tozovac iz ansambl „Prijatelji“ na LP-iju zagrebačkog Jugotona.

– Kad slušam Tozovca, imam utisak kao da je zagazio u vodu do kolena, spreman da zapliva i Dunavom i Savom samo da bi pronašao lek za dragu koju je zabolela glava – govorio je Mile Bogdanović.

„Beogradski mali pijac“ snimali su i uz trubače (Rade Jorović i Miljko Vitezović), snimali su i dueti (Milošević-Aleksić, Mijatović-Simonović).

Pesma „Beogradski mali pijac“ snimljena je i na nekoliko koktel albuma starogradske muzike. 2006. godine, povodom dva veka od ulaska Karađorđevih ustanika u Beograd, „Malu pijac“ se našao na luksuznom CD izdanju sa najlepšim pesmama posvećenim Beogradu.